Hoewel je het plattelandsleven niet wilt missen, is het soms best een moeilijke logistieke uitdaging op een reis naar China. Daadwerkelijk terecht komen in dorpjes, is een kwestie van reizen: van metropool naar stad, naar iets kleinere stad, naar nog een wat kleinere stad en dan naar een plaats, om uiteindelijk daar te gaan wandelen of fietsen of een tourtje te boeken om vervolgers weer terecht te komen in een dorp. Plaatsen waarvan je nog nooit gehoord hebt, hebben in China rustig nog miljoenen inwoners. In de provincie Yunnan kun je niet alleen die dorpen bereiken, het is ook dé provincie waar je veel verschillende minderheden volkeren vindt, allerlei fascinerende culturen bij elkaar komen en volgens eigen tradities leven. Daarnaast heeft Yunnan met de voorlopers van de Himalaya ook adembenemende landschappen en het grootste deel van het jaar een fijn klimaat.

Kunming

Vanuit Beijing, Shanghai of Hongkong vliegen veel reizigers naar de provinciehoofdstad Kunming. Een Chinese stad van proportie met 6,5 miljoen inwoners. Het ligt op bijna 2 kilometer hoogte en het is er prettig zacht: lenteachtig zelfs. Twee uur rijden van Kunming ligt het Stenen Woud (zie foto), een prachtig natuurgebied en een belangrijke attractie voor Chinezen. En Chinezen zouden Chinezen niet zijn, als ze van de 270 miljoen jaar oude kalksteen-formaties niet een soort pretpark hadden gemaakt. Toen wij er waren, lieten hotels bij het Stenen Woud (gericht op Chinees toerisme) qua sfeer en hygiëne te wensen over. Check bij je reisorganisatie of dit inmiddels anders is, het moet magisch zijn om bij zonsondergang of volle maan bijvoorbeeld hier rond te dwalen. Zolang er geen op westerse toeristen gericht hotel is, kun je denk ik toch beter in Kunming overnachten en een dagtrip maken naar het Stenen Woud.

Dali

Van Kunming reis je vervolgens westwaarts naar Dali, je doet er vijf uur over per bus. Er gaat ook een nachttrein die er tussen de 6 en 8 uur over doet. Even verwarrend is dat de bus aankomt in Nieuw Dali, een onaantrekkelijk deel. Old Dali ligt een kwartiertje rijden ervandaan en daar kom je in een andere wereld. Het ommuurde stadsdeel brengt je terug in de tijd, met kinderkoppen straatjes, traditionele Chinese huisjes, Bai, Yi en andere minderheden die in kleurrijke traditionele kleren rondlopen en met name ’s avonds ademt het stadje een serene rust uit.

Dali is vooral bekend bij rugzaktoeristen als een plek om te ontspannen, maar je kunt er ook prachtige tochten maken. Over het Erhai meer bijvoorbeeld, of langs de bergkam die langs Old Town loopt. Je kunt met een kabelbaan omhoog naar een Taoïstisch tempelcomplexen en dan zo’n zes kilometer langs de kam wandelen met uitzicht op de oude, pittoreske stad met uitstekende tempeltorens, het Erhaimeer en het platteland en omliggende bergen daar weer achter.

Ik verbleef in Jim’s Tibetan Hostel, een sfeervol guesthouse in Tibetaanse stijl wat gerund werd door de Nederlandse Harriëte en haar Tibetaanse echtgenoot Jim; een bijzonder stel. Jim neemt gasten regelmatig mee naar de boerendorpen om Dali heen; jawel, daar zijn ze dan: dorpen! Het grootste deel van de Chinese bevolking bestaat toch nog steeds uit boeren, ondanks de schrikbarende trek naar de steden. En van rijkdom is hier in deze dorpen al evenmin sprake als van ontwikkeling. Zelfs de tractortjes en vrachtwagentjes doen ‘voorwereldlijk’ aan. Het beeld hier, van weids platteland, ploegen, ossen en mannen in klederdracht komt zo uit een oud prentenboek.

Lijiang

Dali wordt ietwat overschaduwd door Lijiang, op een uurtje of 2 ten noorden van Dali. We zijn hier inmiddels beland op 2.400 meter. Ook hier een wereld, of zeg maar een planeet van verschil tussen nieuw en oud Lijiang. Het nieuwe moderne, het oude deel een Unesco Werelderfgoed. Hier loop je in een autovrij doolhof van smalle steegjes met houten huisjes waar rode lampionnen uitnodigend bij de deur hangen. Langs de steegjes lopen talloze slootjes. Daarover dan weer pittoreske bruggetjes, die de stegen met elkaar verbinden. Hier wonen de Naxi, een bijzondere ’minority’ groepering die afstamt van Tibetaanse nomaden. Lijiang is hun spirituele hoofdstad. Het Dongba is hun schrift, het enige nog functionerende hiërogliefenschrift ter wereld.

De Naxi kennen een matriarchale maatschappijstructuur. Dat betekent dat de vrouwen aan de touwtjes trekken. Dan zou je verwachten dat ze de mannen het zware werk laten doen maar het tegendeel is waar. Mannen zijn er om te tuinieren of muziek te maken of te kalligraferen enz. Die mannen hebben het dus nog niet zo gek geschoten in deze cultuur. We zagen inderdaad bij een bouwwerk vrouwen met loodzware zakken op de nek sjouwen en de mannen lummelen wat bij de vrachtwagen. Hèbben ze het eens voor het zeggen als vrouwen, en dan doen ze er dit mee. ’s Avonds is Lijiang sprookjesachtig verlicht. De lokale bevolking vind je dan zingend in de kroegjes, folklore dansend in de straat, mahjong spelend of een potje Chinees schakend. Onvergetelijk, wat een sfeer. In Lijiang ligt een aangelegd meer, Black Dragon Pool, met in het midden een tempeltje en daarachter uitzicht op Jade Dragon Snow Mountain.

Tiger Leaping Gorge

Op twee uur rijden van Lijiang kun je een van de populairste trekkings in China maken in de Tiger Leaping Gorge (zie foto). Deze tot de verbeelding sprekende tocht langs een steile kloof, is geschikt voor reizigers met een goede conditie die graag tijdens hun reis een avontuurlijke wandeltocht willen maken. Tijdens een tweedaagse tocht loop je samen met een gids. Op het pad heb je enerzijds de kolkende Yangtze rivier onder je, anderzijds de steile bergrotsen. Onderweg zie je rijstvelden, dorpjes, ossen die op de akkers werken en kuddes geiten die langzaam voor je uit hobbelen. Je overnacht in een eenvoudig maar gezellige guesthouse waar ook andere trekkers verblijven, halverwege de canyon.

Yunnan loopt na Tiger Leaping Gorge door tot de grens met Tibet. Wil je wat meer de Tibetaanse sfeer proeven, dan kun je ook verblijven in Zhongdian (marketing naam: Shangrila) en het mysterieuze Tibetaanse Ganden Sumtseling Gompa klooster bekijken, maar een grote brand heeft begin 2014 een deel van het oude centrum verwoest.

Geïnspireerd geraakt door mijn reisverhaal over China? Hoe je reis er dan uitziet? Start: Beijing of Shanghai – Yangshuo en omgeving – Kunming – Dali – Lijiang – Tiger Leaping Gorge – Chengdu (waarvandaan KLM terug naar Amsterdam vliegt). Vraag me gerust!