Zuid-Moravië ligt in Zuidoost-Tsjechië en heeft een zonnig karakter. De golvende hellingen staan vol met zonnebloemen en richting de Oostenrijkse grens kom je steeds meer wijngaarden tegen – met de bijbehorende proeverijen natuurlijk. De Zuid-Moravische zon is niet alleen gunstig voor de wijnboeren, maar ook voor toeristen die vakantie komen vieren in dit deel van Tsjechië. Toen ik deze zomer in Zuid-Moravië was, deed het klimaat me regelmatig denken aan mijn jeugdvakanties in Zuid-Frankrijk. Dag na dag warm weer, vaak zwemmen en veel ijsjes en koele drankjes op een lekker plekje de schaduw.
Kastelenland Tsjechië
Net als in de rest van Tsjechië hoef je je in Zuid-Moravië nooit te vervelen. De Tsjechische natuur biedt volop mogelijkheden om te gaan wandelen, fietsen, klimmen of kajakken en er zijn genoeg sfeervolle plaatsjes en steden met gezellige terrassen. Als onderdeel van kastelenland Tsjechië heeft Zuid-Moravië ook geen gebrek aan kastelen. Ze variëren van ruïnes tot goed onderhouden jachtsloten en van toeristische trekpleisters tot onbekende pareltjes. Na drie weken Zuid-Moravië is dit mijn persoonlijke top 5.
(Let op: kastelen in Tsjechië zijn op maandag meestal gesloten – ook in het hoogseizoen.)
1. Hrad Pernštejn
Pernštejn is een van de best bewaard gebleven kastelen van Tsjechië. Dankzij het schilderachtige en goed intact gebleven uiterlijk van dit kasteel is het al vaak gebruikt als filmset. Pernštejn ligt diep in de bossen op een hoge, steile rots. In de loop der eeuwen bleek het kasteel bijna onneembaar. Het heeft een opvallende, losstaande toren, die met de rest van het kasteel is verbonden via een overdekte houten brug. De naam is waarschijnlijk afkomstig van het Duitse Bärenstein – de berenrots.
2. Hrad Špilberk
Špilberk is een burcht in Brno, de tweede stad van Tsjechië. Vanuit het centrum van Brno loop je zo door een park de burchtheuvel op. Špilberk is geen sprookjeskasteel zoals Pernstejn. Het is een echte vesting met een stevige ommuring, die goed standhield tegen verschillende belegeraars, onder wie de Zweden. Later heeft de vesting een heel andere functie gehad: er was jarenlang een gevangenis gevestigd. De ongelukkigen die hier terechtkwamen konden kiezen: bekennen of gruwelijke martelingen ondergaan, zoals centimeters uitgerekt worden. Of ze nu wel of niet schuldig waren, de meesten bekenden maar meteen. Tegenwoordig is in Špilberk een museum gevestigd, dat laat zien wat de vesting in de loop der eeuwen heeft doorstaan. De rondleiding voert ook langs fundamenten van de eerste nederzetting op deze plek, en langs de waterput die dankzij allerlei voorwerpen die erin terecht zijn gekomen later een soort tijdscapsule voor archeologen was.
3. Hrad Veveří
Veveří is het tweede kasteel van Brno. Als je wilt, kun je in Brno op de boot stappen en over het stuwmeer naar het kasteel varen. Maar je kunt ook gewoon in de auto stappen, of op de fiets. De naam Hrad Veveří betekent eekhoorntjeskasteel, omdat eekhoorntjes ooit deze mooie plek zouden hebben aangewezen als plek voor een nieuwe nederzetting. Het is een kasteel met verschillende binnenplaatsen, waaraan in de loop van de geschiedenis veel is verbouwd en bijgebouwd. De ene na de andere eigenaar kwam erachter dat het onderhouden van een kasteel geen sinecure is. Instanties grepen naar middelen als de sloophamer of betoninjecties om het gebouw geschikt te maken voor gebruik als bijvoorbeeld een school. Nu wordt er hard gewerkt om Veveří aan de hand van foto’s en tekeningen weer in de oorspronkelijke staat te brengen. Stukje bij beetje wordt het mooier en mooier, mede dankzij de authentieke meubels die af en toe opduiken en worden teruggegeven aan het kasteel.
4. Zámek Vranov nad Dyji
Kasteel Vranov nad Dyjí ligt op een rots die uitsteekt boven de rivier. Vanuit het dorp Vranov nad Dyji, waar veel terrassen zijn met uitzicht op het kasteel, of vanaf de grote parkeerplaats langs de weg naar het kasteel, kun je een toeristisch treintje nemen om er te komen. Maar je kunt in de omgeving van Vranov nad Dyji ook goed wandelen, want de wandelwegen zijn prima aangegeven. Door de spectaculaire ligging is de wandeling naar het kasteel minstens net zo mooi als een bezoek aan het kasteel zelf. Ook bij dit kasteel wordt hard gewerkt aan onderhoud en restauratie.
5. Cornštejn en Hrad Bítov
Stiekem twee kastelen in één dus. Ze liggen langs een prachtige route door natuurgebied Podyjí en zijn daardoor goed met elkaar te combineren. Van Cornštejn is niet meer over dan een ruïne aan een bospad. Aan de andere kant van de rivier ligt kasteel Bítov. Dit kasteel ligt op een landtong en is grotendeels omgeven door water. Het kasteel verkeert in goede staat en je kunt er verschillende toegangskaartjes kopen, afhankelijk van welke delen je wilt bekijken. Mocht je dit kasteel bezoeken tijdens een tocht met een elektrische fiets, dan kun je die tijdens je bezoek opladen bij het laadstation bij het kasteel.
